کابل مس و آلومینیوم، کاربردها و تفاوت ها

کابل مس و آلومینیوم مسئله این است!

امروز می‌خوایم درباره دو فلز محبوب برای سیم‌کشی برق حرف بزنیم؛ مس و آلومینیوم. هر دوتا فواید و معایب خودشونو دارن و بستگی به نیازمون یکی رو انتخاب می‌کنیم. علل زیادی برای انتخاب هرکدوم ازین فلز ها میتونه وجود داشته باشه که ما میخوایم با ببرسی نقات قوت و ضعف این فلزات در صنعت سیم و کابل کاربردشون رو بفهمیم و بتونیم برای خودمون بهترین انتخاب رو داشته باشیم. پس با ما همراه باشید.

ویژگی‌های فلزات مس و آلومینیوم

فلز مس:

• هدایت برق عالی داره، یعنی می‌تونه برق رو با مقاومت کمتری نسبت به بقیه فلزات منتقل کنه.
• مس فلز محکم و دوام‌داریه که در برابر ضربه و فرسایش مقاومه.
• راحت می‌تونیم مس رو شکل بدیم و خم کنیم.
• مس گرون‌تر از آلومینیومه.
• این فلز چگالی بالایی داره و در نتیجه سنگین تره
• مس عمر طولانی داره و زمان بیشتری میشه ازش استفاده کرد
• تقطه ذوب بالایی داره و نتیجه میتونه جریان بیشتری رو تحمل کنه

فلز آلومینیوم:

• آلومینیوم فلز بسیار سبکیه
• فلزی ارزان قیمته که کاربردای زیاد ی داره
• انبساط و انقباض بیشتری از مس دار
• مقاومت بالاتری نسبت به مس داره و در نتیجه هادی ضعیف تریه
• نسبت به اکسید شدن و آب مقاومت بهتری داره

کاربردهای کابل مس و آلومینیوم

هر کدوم ازین فلزات در صنایع و موقعیت های مختلفی استفاده میشن. ولی کاربردشون با توجه به تفاوت های کلیدی این دو فلز میتونه بسیار متفاوت باشه.

مثلا از مس برای خطوط انتقال برق استفاده میشه، چون هدایت الکتریکی بالایی داره. برای سیم‌کشی ساختمون‌ها از مس استفاده میشه چون عمر طولانی تری داره، نقطه ذوبش بالاست و حجم کمتری میگیره و البته در مسافت طولانی تری بدون افتا ولتاژ میتونه جریان رو هدایت کنه. کاربرد بسیار محبوب دیگه مس توی وسایل الکترونیکی مثل کامپیوتر و یخچاله. دلیل این موضوع تحمل گرمای بالاتر و رسانایی بهتر این فلز هادی هستش. البته این فلز در مجسمه ها و جواهرات تزئینی و زینتی هم به دلیل نرمی و رنگ گرمش به کار میره که خیلی به مطلب امروز ما مربوط نیست.

آلومینیوم بعلت وزن پایینی که داره و قیمت پایینترش مصارف کاملا متفاوتی داره. مثلا برای سیم‌کشی هواپیما به دلیل وزن کم و ارزونی و تحمل بالا نسبت به اکسید شدن و آب و هوا. آلومینیوم در پنل‌های خورشیدی هم استفاده میشه چون هدایت گرمایی خوبی داره. این فلز در مصالح ساختمانی مثل نما و سقف به دلیل سبکی و مقاومت در برابر خوردگی کاربردهای زیادی داره. همچنین در بحت بسته‌بندی مواد غذایی مثل قوطی کنسرو هم آلومینیوم حرف اول رو میزنه.

در زمینه سیم و کابل، آلومینیوم خیلی بعنوان سیم استفاده نمیشه چون دوام و استحکام کمتری داره و صد البته تحمل کمتری نسبت به گرما و احتمال ذوب شدنش توی جریان بالا بیشتر از مسه. اما برای کابل های طولانی بدلیل هزینه بالای مس میتوان کابلهای آلومینیومی را با سطح مقطع بیشتر برای صرفه جویی در هزینه جایزین کرد که البته کار منطقی و اقتصادی هستش.

مشاهده سیم و کابل های موجود در سیگنال شاپ

انتخاب کابل مناسب

بستگی به نیازت داره کدومو انتخاب کنی. اگه نیاز به سیم با هدایت بالا داری، مس بهتره. ولی اگه می‌خوای سبک و ارزون باشه، آلومینیوم خوبه. اگه مهمه که سیم دوام بیاره، بازم مس بهتره. کاملا تو این مقاله بهت یاد دادیم چطور میتونی انتخاب کنی ولی بازم یه موضوعی وجود داره. کابلی که میخوای انتخاب کنی باید مناسب مسافت و مقدار جریان مورد استفادت باشه. یعنی باید کابلی انتخاب بشه که در مسافت لازم افت ولتاژ نداشته باشه و بتونه جریان رو بدون مشکل و ذوب شدن بصورت استاندارد انتقال بده.

برای این منظور میشه از جدول استاندارد زیر که براساس سطح مقطع استاندارد، جریان حداکثر عبوری از سیم و کابل، افت ولتاژ انتهای خط، جریان اتصال کوتاه و دیگر پارامتر‌های مورد نیاز تهیه شده استفاده کنی و به راحتی با در نظر گرفتن اطلاعاتی نظیر تکفاز یا سه فاز بودن، طول مسیر، نوع هادی (مسی یا الومینیومی)، ولتاژ سیستم، ضریب توان، نوع اجرای سیم و کابل (زمینی، هوایی و در سینی کابل و داکت)، عمق دفن کابل و نوع خاک، جنس عایق عابل، تک رشته ای یا چند رشته ای بودن و… کابل مورد نظر تو انتخاب کنی.

استاندارد طول و شدت جریان در کابل مس و آلومینیوم

خلاصه‌ای از تفاوت‌ها

هر دو سیم خوب هستن، بستگی به نیازت داره کدومو انتخاب کنی. امیدوارم این مقایسه برات مفید بوده باشه!

منابع:

Copper vs Aluminium cables: which is best for electrical installations?

The Pros and Cons of Copper and Aluminum Wiring

Copper Vs Aluminium – Wilson Power Solutions